Kamsalamander in Tilburg

Informatie laatst gewijzigd op 09-12-2023

Afbeelding van Kamsalamander

In heel Europa komen Kamsalamanders voor, maar in vrijwel alle landen gaat de soort achteruit. Het is in Nederland de grootste watersalamander. Tijdens de paartijd hebben de mannetjes een hoge getande staartkam. Verder zijn er witte spikkels op de flanken van zijn lichaam, wat hem onderscheid van de Italiaanse kamsalamander, die een exoot is. 

Kamsalamanders houden van poelen met matig voedselrijk tot voedselrijk en stilstaand water, met een goed ontwikkelde onderwatervegetatie. Er worden echter ook Kamsalamanders gevonden in beschaduwde bospoelen. Een geschikte poel ligt gedeeltelijk in de schaduw maar wordt ook door de zon beschenen en er staat over het algemeen jaarrond water in. Toch is het goed wanneer de poel om de zoveel jaar droogvalt, zodat eventuele aanwezige vissen en kreeften doodgaan. Kamsalamanders verlaten eind juni het water en overwinteren op het land in bosjes en struwelen. Een metapopulatie is belangrijk, dus binnen de 400 meter moeten aan meerdere kanten voortplantingswateren aanwezig zijn. Ze verspreiden zich beter in vochtige omgevingen. 

Een stressfactor van de soort is dat de connectiviteit van veel gebieden achteruitgaat. Een andere stressfactor is optiek in de zin van verkeersslachtoffers. Veel baggeren en schonen is schadelijk want dit tast de onderwatervegetatie aan (optiek). Verder is eutrofiëring schadelijk voor de soort, omdat de onderwatervegetatie dan achteruit gaat. Ook verzuring van het water kan een probleem zijn, doordat het water te zuur wordt voor de soort.

 [Bronnen:  

  1. RAVON  LINK,  
  2. Soortprotocol LINK:1
  3. droogte: LINK:2 ,  LINK:3]

Methodiek achter een gidssoort

De biodiversiteitstresstest is een modelbenadering op basis van algemeen beschikbare data en geeft een vereenvoudigde weergave van de werkelijkheid weer aan de hand van gidssoorten. Gidssoorten zijn kenmerkende diersoorten omdat hun aan- of afwezigheid inzicht geeft in de kwaliteit van het leefgebied, het type leefgebied en andere meer algemene diersoorten die daarin voorkomen. Iedere gidssoort reageert anders op negatieve effecten op hun leefgebied: zogenaamde stressfactoren. De gebruikte stressfactoren zijn lichtintensiteit, geluidsintensiteit, gevoelheid voor beweging (optiek), bodemdroogte en versnippering van leefgebied (connectiviteit).

Op basis van literatuurstudie en kennis van experts zijn de reacties van de gidssoorten op deze stressfactoren gewaardeerd in een GIS-model. De combinatie tussen daadwerkelijke waarnemingen van de gidssoort, aanwezigheid van terreintypen en effecten van de stressfactoren resulteren in een kaartbeeld van geschikt, of minder geschikt leefgebied.

Door de relatie te leggen tussen gidssoorten, algemeen voorkomende soorten en mogelijke maatregelen ziet u wat u zelf kunt doen om het leefgebied te verbeteren.

Werken aan de leefomgeving heeft ook invloed op andere soorten

Andere flora en fauna heeft vaak soortgelijke eisen aan de leefomgeving. Werken aan de leefomgeving heeft daardoor ook een positief effect op andere soorten.

 
Meerkikker
Bastaardkikker
Kleine watersalamander
Watervlooien
Riet
Fonteinkruiden
Moeras-vergeet-me-nietje
Gele plomp
 

Zelf aan de slag met maatregelen voor het verbeteren van de leefomgeving voor deze soort?

Advies

Structuurrijke vegetatie aanleggen, kruid-, struik- & boomlaag

Niet alleen plat gras maar meer variatie is nu mogelijk door het aanleggen van kruidenbeplanting, struiken en bomen.
Watergebonden

Helofytfilters aanleggen

Kan de waterkwaliteit van uw gemeente een boost gebruiken? Een helofytenfilter is een filter met planten die gedeeltelijk in het water kunnen staan. Helofyten, kunnen overtollige nutriënten en afvalstoffen van toestromend water afvangen. Door een combinatie van fysieke, chemische en biologische processen worden nutriënten en afvalstoffen in het helofytenfilter opgenomen en gedeeltelijk afgebroken [1]. Hoewel het hieruit gefilterde water niet geschikt is voor menselijk consumptie, kan het wel veilig afgevoerd worden naar vijvers, plassen en rivieren. Het water kan zelfs eventueel gebruikt worden voor huishoudelijke apparaten zoals voor het toilet of de wasmachine. Naast de voordelen voor eigen gebruik kan een helofytenfilter een geschikt habitat zijn voor amfibieën en watervogels [2].
Watergebonden

Waterlopen biodivers inrichten - Hermeanderen waterloop

Heeft uw gemeente rechtgetrokken beeklopen die niet mooi aansluiten op de natuur? Het nummer één doel van beekherstel is het verhogen van de biodiversiteit.
Landgebonden

Groenblauwe dooradering

Een natuur inclusieve maatregel, die genomen kan worden bij het houden van dieren op een grasland en zeker interessant is bij aanwezigheid van weidevogels.
Landgebonden

Plasdras en greppels voor vogels en amfibieën

Een natuur inclusieve maatregel, die genomen kan worden bij het houden van dieren op een grasland en zeker interessant is bij aanwezigheid van weidevogels.
Landgebonden

Knabbelpad - Gezonde paarden en verhogen biodiversiteit

Biodiversiteit, kringlooplandbouw en natuurinclusieve melkveehouderij staan sterk in de belangstelling. Maar hoe zit het met de paardenhouderij? Wat kunnen we leren van de bestaande kennis van andere sectoren als we dit willen toepassen (of kopieren) naar de paardensector? Onder constructie, Vanaf juni 2022 beschikbaar, 13 juni 2022 Presentatie door studenten van HAS, Yuverta.