Groene daken, meer groen op het dak.
Wanneer er van groene daken wordt gesproken gaat het veelal over daken bedekt met vegetatie. Deze daken zijn voornamelijk begroeid met vetplanten planten, waaronder Sedum. Deze daken houden gedeeltelijk regenwater vast, wat zorgt voor een betere berging hiervan. Groene daken kunnen intensief of extensief onderhouden zijn. Intensieve groene daken hebben meer onderhoud nodig vanwege de plantenkeuze. De extensieve groene daken bestaan uit grassen, kruiden en Sedum soorten waar intensieve daken naast bodembedekkers ook struiken en bomen kunnen bevatten [1].
Beleidsvelden
Algemene soorten
| Dieren: | Ruige dwergvleermuis, solitaire bijen, dagvlinders, huismus. |
| Planen: | Diverse sedums, scherpe fijnstraal, kleine veldkers, vroegeling. |
Leefgebied
N12.02, N12.06, L01.05, L01.06, groenvoorziening: bodembedekkers, gras- en kruidachtigen, planten
Aandachtspunten
Groene daken vergroten het groen oppervlak in een woonwijk door het opvullen van een ruimte met vegetatie die anders niet benut zou zijn. Door groen aan te leggen op daken wordt er een habitat gecreëerd voor verscheidene fauna. Ook leveren deze groene daken waterbergen. Echter levert het opslaan van dit water stress op daken door een toename in gewicht. Het gewicht zal ook toenemen door het substraat van de planten en de planten zelf. Hierdoor kan het nodig zijn daken te verstevigen voordat een groen dak aangelegd kan worden. Daarnaast kunnen de daken een bijdrage leveren aan de biodiversiteit en connectiviteit tussen gebieden. De onderstaande aandachtspunten dragen elk bij aan de verhoging van de biodiversiteit. Met een waardering van 1 ster (laag) tot 5 sterren (hoog) kunt u zien welke aandachtspunten het meeste bijdragen.
Kansen voor biodiversiteit
Bij het aanleggen van een groen dak, zowel intensief als extensief, kunnen er één of meerdere natuurtypen gecreëerd worden. Elk natuurtype biedt veel kansen voor het verhogen van de biodiversiteit op en rondom het huis en in de woonwijk. Natuurtypen die zeer geschikt zijn voor een intensief groen dak zijn 3184: Groenvoorziening gras- en kruidachtigen, 3182: Groenvoorziening bodembedekkers en L01.05: Knip- of scheerheg. Deze elementen dienen voornamelijk als voedselvoorziening, schuilplaatsen of navigatie-elementen. Het aanleggen van een extensief groen dak ten opzichte van een intensief groen dak verschilt met name in het gebruik van de vegetatie. De ideale natuurtypen voor een extensief dak zijn 3184: Groenvoorziening gras- en kruidachtigen, 3182: Groenvoorziening bodembedekers en N12.02 Kruiden- en faunarijk grasland. Bij het juist inrichten en beheren van deze natuurtypen kunt u als eindstreven het veelvoudig voorkomen of zelfs vestigen van de bijbehorende gidssoorten verwachten, zie tabel 1.
Tabel 1: Natuurtypen met hun geassocieerde gidssoorten die gerealiseerd kunnen worden bij het aanleggen van een groen dak.
Meerwaarde
Voorbeeld
Voor de maatregel:
Een groen dak is al groen wanneer deze enkel bedekt is met bodembedekkers en gras of kruidachtigen. Hiervoor hoeft geen dikke laag ondergrond aangelegd te worden. Wat er mogelijk is verschild per dak, niet alleen aan draagkracht maar ook aan ligging en beschutting. Een dak kan dus functioneren als een extra gazon of, wanneer de draagkracht voldoende is, zelfs een tuin vol met kruiden en vaste planten.
Voorbeeld inrichting Groen dak
| Legenda | |
| 1 | Intensief groen dak |
| 2 | Groenvoorziening bodembedekkers |
Stappenplan
1: Bij het aanleggen van een groen dak dient er rekening gehouden te worden met zowel het gewicht van de vegetatiemat als het water wat deze mat vast kan houden. Het dak dient voldoende ondersteunt te worden om dit gewicht te kunnen dragen.
2: Veeg het dak schoon en breng een boldraadrooster aan op het gat van de regenpijp indien van toepassing. Er kan grof grind rond het rooster gelegd worden zodat het substraat niet weg spoelt. Leg daarna een vlies uit die lekkage voorkomt.
3: Plaats het substraat op het dak. Dit dient 4cm dik te zijn voor een vegetatiemat en 6cm wanneer er losse planten aangeplant worden.
4: Rol een vegetatiemat uit over het substraat en/of plant vegetatie elementen zoals planten en kleine struiken aan die geschikt zijn voor de locatie en de gidssoorten in het gebied en de omgeving. Bewater het substraat hierna licht zodat het gereed is vocht op te slaan.
5: Na het inrichten en aanplanten is het van belang dat elk habitat correct wordt beheerd. In de onderstaande tabel staan de belangrijkste beheermaatregelen .
Op zoek naar uitgebreide informatie over deze maatregel?
download het rapportDeze maatregel draagt ook bij aan andere uitdagingen
Verdroging voorkomen & verminderen
Ter bevordering van biodiversiteit is verdroging voorkomen & verminderen van belang.
Woningnood verminderen
Het verminderen van woningnood is van groot maatschappelijk belang en brengt diverse voordelen met zich mee. Het draagt bij aan een gezondere, meer rechtvaardige en welvarende samenleving door tegemoet te komen aan fundamentele menselijke behoeften en de basis te leggen voor individueel en collectief welzijn.
Ten voordele van de natuur is het voor ons van belang dat er meer sprake is van Natuurinclusief bouwen. Dit is bouwen met mogelijkheden voor planten en dieren. Op steeds meer plaatsen zie je gebouwen met gevel- en dakgroen waar jonge mensen maar ook senioren graag in wonen. Winst voor mensen en flora en fauna!
Zie ook: Nationale Kennisbank Natuurinclusief Bouwen - LINK
Ruimtes multifunctioneel inrichten
Ter bevordering van biodiversiteit is ruimtes multifunctioneel inrichten van belang. De gemeente heeft naast klimaat uitdagingen ook nog andere taken, namelijk het bieden van afdoende voorzieningen van de burgers en bezoekers van de gemeente. Parkeervoorzieningen en woningbouw zijn hier belangrijke voorbeelden van. Door de buitenruimte klimaat adaptief in te richten kan zowel aan de klimaatuitdagingen als aan de andere gemeentelijke behoeftes worden voldaan.
In essentie zijn multifunctionele publieke ruimtes essentieel voor het bevorderen van een gezonde, inclusieve en levendige stedelijke omgeving. Het ontwerp en beheer ervan moeten rekening houden met de diverse behoeften van de gemeenschap om een positieve impact op het dagelijks leven van de bewoners te hebben.
Afkoppelen regenwater
Ter bevordering van het water vasthouden en van biodiversiteit is Afkoppelen regenwater van belang. Het afkoppelen van regenwater draagt bij aan duurzaam waterbeheer, vermindert overstromingsrisico's en bevordert het hergebruik van water.
Verlagen hittestress
Wateroverlast voorkomen
Kans op wateroverlast voorkomen is voor ons mensen van belang en ook goed voor de planten en dieren. Door effectieve maatregelen te nemen om wateroverlast te voorkomen, kunnen samenlevingen zich beter aanpassen aan de uitdagingen van een veranderend klimaat en tegelijkertijd de veiligheid en het welzijn van hun inwoners waarborgen.
Verminderen verhardingen
Bestrating zorgt voor snelle oppervlakkige waterafvoer en geen waterberging op je eigen perceel en dus meer droogte in de zomer. Over het algemeen draagt het verminderen van verhardingen bij aan een gezondere, duurzamere en leefbaardere stedelijke omgeving, waar zowel mens als natuur van kunnen profiteren.
Biodiversiteit verhogen
De biodiversiteit kan met diverse maatregelen vergroot worden. Sommige maatregelen kunnen zelfs kosten besparen. Het verhogen van biodiversiteit, of biologische diversiteit, is van vitaal belang vanwege de vele voordelen die het biedt aan ecosystemen, menselijke samenlevingen en de planeet als geheel. Het is essentieel voor een duurzame en veerkrachtige toekomst.
Industrieterreinen vergroenen
Het vergroenen van industrieterreinen biedt verschillende voordelen, zowel op milieugebied als op sociaaleconomisch vlak.